Toen mijn vrouw en ik in 1993 enige tijd in de Molukken verbleven hebben wij allereerst op Saparoea, en vervolgens op Ambon en Banda de doopboeken van de Hervormde Kerk doorgenomen en daarna gekopieerd. Dit klinkt eenvoudiger dan het was. Kopieermachines waren toen op de Molukken een zeldzaamheid en zowel op Saparoea als in Banda Neira waren wij aangewezen op het enige apparaat dat ter plaatse bestond. In beide gevallen kostte ons dat veel tijd in een Chinese toko. De kwaliteit van het apparaat op Banda liet bovendien alles te wensen over; tenslotte liet het het kort voor het einde helemaal afweten, en hebben wij het restant met de hand moeten overschrijven. Uiteindelijk hebben wij met angst en beven het eindproduct, ongeveer 5000 fotokopieën per zeepost naar Nederland gestuurd; in een van de dozen zat ook een voorraadje specerijen afkomstig van Wim van den Broeke, de laatste perkenier van Banda. Toen wij maanden later thuis de boel uitpakten steeg ons de heerlijkste lucht tegemoet!
Hoe kwamen wij er toe dit te doen? Wel, mijn grootmoeder van moederskant was afkomstig van de grote familie Siegers op Saparoea. Deze familie had ook vertakkingen op Ambon en een klein takje op Banda. In Nederland had men ons verzekerd, dat de doopboeken van genoemde eilanden in de tweede wereldoorlog verloren waren gegaan. Toen wij ter plaatse de proef op de som namen ontdekten wij echter, dat er wel degelijk veel bewaard was gebleven. Zeer compleet waren de doopboeken van Saparoea die van 1821 ononderbroken doorliepen tot en met 1946. Na de doopakte van mijn grootmoeder te hebben laten kopiëren en allerlei andere gegevens te hebben overgeschreven kwamen wij op het idee het breed te zien en toestemming te vragen het geheel te mogen kopiëren. Toen dit dankzij de grote vriendelijkheid van het personeel van het kantoor van de kerk -men stelde ons twee dagen lang iemand ter beschikking om met ons in de toko toezicht te houden op het kopieerwerk – gelukt was, hebben wij later hetzelfde gedaan op Ambon en op Banda Neira. De kerkboeken van Banda bestrijken echter een veel kleinere periode, te weten van 1818 tot en met 1873.
Terug in Nederland besloten wij het gehele materiaal onder te brengen in de computer en zoveel mogelijk binnen het bereik van derden te brengen. Van het een komt natuurlijk altijd weer het ander, en zo heb ik mijn bestanden aangevuld met alle mogelijke gegevens uit andere bronnen, die ik al dan niet toevallig onder ogen kreeg. Zeer belangrijk waren hierbij de films van de akten van de Burgerlijke Stand (voor zover bewaard gebleven), vervaardigd door de Mormonen.
Zo zijn , wat Saparoea en Banda betreft, mini-genealogiën ontstaan, waarin de kerkboeken en andere gegevens zijn verwerkt.
De gegevens uit de doopregisters van Ambon echter waren te omvangrijk om een gelijke werkwijze te hanteren. Daarom bevatten die boeken, zoals de titel al aangeeft, “slechts” de letterlijke inhoud van de registers en zijn geen familieverbanden aangebracht of uitbreidingen gezocht.
De boeken zijn verschenen in 1998 (Banda) , 1999 (Ambon) en 2001 (Saparoea).
Ferwert, 2007
Maarten Etmans